A oes angen i mi gael cymeradwyaeth foesegol i wneud y prosiect hwn?
Mae angen adolygiad moeseg ar gyfer pob gwaith, sy'n cynnwys cyfranogwyr dynol a fydd yn cael ei wneud yn gyhoeddus - er enghraifft, traethodau hir israddedig, traethodau ymchwil ar gyfer graddau uwch, ymchwil a ariennir yn allanol ac ymchwil 'heb ei ariannu' (gan gynnwys ymchwil israddedig ac ôl-raddedig) sy'n cynhyrchu adroddiadau neu gyhoeddiadau eraill.
Beth ddylwn i ei ystyried wrth gynnal cyfweliadau neu holiaduron?
Gall cyfweliadau ymchwil a holiaduron godi materion y mae cyfranogwyr yn ei chael yn ofidus i siarad neu feddwl amdanynt. Nid yw'r posibilrwydd y gallai eich cyfranogwyr deimlo'n ofidus yn ystod eich cyfweliadau neu holiaduron yn golygu na allwch ddefnyddio'r dulliau casglu data hyn. Yr hyn y bydd angen i chi ei wneud, fodd bynnag, yw sicrhau bod gennych y gefnogaeth, y wybodaeth a'r sgiliau i helpu rhywun os byddant yn mynd yn ofidus. Gall hyn gynnwys sgiliau gwrando a gwybodaeth ysgrifenedig am wasanaethau sydd ar gael yn lleol i ddarparu cymorth tymor hwy i unigolion. Yn eich cais am gymeradwyaeth moeseg, nodwch eich cynlluniau ar gyfer yr hyn y byddwch yn ei wneud os bydd cyfranogwr yn cynhyrfu.
A oes angen i mi ofyn i'm cyfranogwyr lofnodi ffurflen ganiatâd?
Rhaid i chi gael caniatâd ffurfiol, ysgrifenedig gan gyfranogwyr. Gall fod eithriadau gyda rhai mathau o holiaduron dienw, lle cymerir bod cwblhau'r holiadur yn dangos caniatâd. Gall hyn fod yn wir pan fydd holiaduron yn cael eu cyrchu trwy ddolen we (e.e. Survey Monkey) neu gyda holiaduron post mae’r atebydd yn nodi eu caniatâd pan fyddant yn dychwelyd yr holiadur atoch.
Gan bwy mae angen caniatâd arnaf wrth weithio mewn Ysgolion gyda Phlant?
Os ydych yn arsylwi ar y ffordd y mae plant/glasoed ac aelodau o staff yn rhyngweithio yn ystod dosbarthiadau addysg yn yr ysgol bydd angen i chi gael caniatâd y person â gofal am yr ysgol a rhieni'r plant yr hoffech eu harsylwi. Mae gan y person â gofal yr ysgol ddyletswydd i ofalu am y plant a bydd angen iddo fod yn argyhoeddedig bod yr hyn yr ydych yn ei wneud at ddiben gwerth chweil ac nad yw'n peri unrhyw risgiau i'r plant. Dylid ceisio cydsyniad y plentyn/glasoed hefyd.
A oes angen caniatâd rhieni arnaf ar gyfer holiaduron?
Hyd yn oed os yw athro wedi rhoi ei gydsyniad i'r astudiaeth, bydd angen i chi egluro'r astudiaeth i'r plant o hyd a chael eu caniatâd i gymryd rhan. Dylech hefyd gael caniatâd rhieni. Gan fod yr astudiaeth ar bwnc sensitif, mae'n arbennig o bwysig bod pawb sy'n cymryd rhan - yn blant, rhieni ac athrawon - yn cael y wybodaeth gywir am yr astudiaeth ac yn cael y dewis i beidio â chymryd rhan, neu i beidio â gofyn i'w plentyn gymryd rhan.
A allaf roi gwybodaeth i ddarpar gyfranogwyr ymchwil a gofyn iddynt gydsynio ar yr un pryd?
Mae darpar gyfranogwyr fel arfer yn rhoi 7-14 diwrnod i ystyried cytuno i fod yn rhan o brosiect ymchwil. Er mwyn osgoi gorfodaeth bosibl (neu orfodaeth canfyddedig) ystyrir ei bod yn arfer gorau i ddarpar gyfranogwyr gael eu cysylltu yn y lle cyntaf gan berson nad yw'n ymwneud yn uniongyrchol â'r astudiaeth ymchwil. E.e. mae darlithydd (nad yw'n ymwneud â'r astudiaeth) yn dosbarthu llythyrau gwybodaeth i fyfyrwyr ac mae'r ymchwilydd yn trefnu i gwrdd â'r rhai sydd â diddordeb mewn cymryd rhan yn ddiweddarach.
Rwy'n adnabod pobl sy'n gweithio yn yr Ysgol - A oes angen caniatâd arnaf o hyd?
Mae'n ddefnyddiol iawn cael cysylltiadau lleol ym mhob ysgol a all ddosbarthu holiaduron i chi. Fodd bynnag, os ydynt am ddefnyddio tyllau colomennod staff neu swydd fewnol yn yr ysgol, byddai'n arfer da cael caniatâd y Pennaeth yn gyntaf.
Rwyf am ddefnyddio grwpiau ffocws i gasglu data, beth yw “rheolau sylfaenol” y mae pobl yn cyfeirio atynt?
Mae'r rheolau sylfaenol yn cyfeirio at gyfres o argymhellion y mae cyfranogwyr yn cytuno iddynt cyn i'r grŵp ffocws ddechrau. Mae'r rheolau yn sicrhau bod pawb sy'n cymryd rhan yn cael cyfle i ryngweithio mewn trafodaeth grŵp sydd hefyd yn ddiogel ac yn gynhyrchiol i bawb dan sylw. Mae rhai rheolau sylfaenol yn cynnwys:
- Mae un person yn siarad ar y tro
- Siaradwch drosoch eich hun, gan ddefnyddio datganiadau “I”.
- Cymryd rhan mewn siarad a gwrando
- Byddwch yn feirniadol o syniadau ond parchwch wahanol safbwyntiau
- Arhoswch ar y pwnc a pheidiwch â grwydro gormod
- Cynnal cyfrinachedd y farn a fynegir yn y drafodaeth hon
- Canolbwyntiwch ar faterion y mae angen eu trafod ac nid ar unigolion
- Arhoswch i un person orffen siarad a pheidiwch â thorri ar draws eraill