Hawliau o ran y Gymraeg

Mae egwyddorion cyffredinol o safbwynt ymrwymiad y Brifysgol i'r Gymraeg fel a ganlyn:

• Bydd unrhyw ddogfennau neu ffurflenni sy'n cael eu cynhyrchu at ddefnydd y cyhoedd ar gael yn y Gymraeg a'r Saesneg
• Bydd unrhyw apiau a ddatblygwn yn gweithredu'n llawn yn y Gymraeg a'r Saesneg
• Bydd unrhyw beiriannau hunanwasanaeth yn gweithredu'n gwbl ddwyieithog
• Bydd unrhyw arwyddion neu hysbysiadau newydd, neu rai sy'n cael eu hadnewyddu, yn ddwyieithog, gyda'r Gymraeg mewn safle fel mai hwnnw sy’n debygol o gael ei ddarllen yn gyntaf
• Bydd gwefan y Brifysgol yn gwbl ddwyieithog erbyn 1 Ebrill 2019
• Bydd prif gyfrifon y cyfryngau cymdeithasol yn ddwyieithog, yn ogystal â phrif gyfrifon colegau ac adrannau gweinyddol
• Bydd unrhyw ddeunydd cyhoeddusrwydd neu hysbysebu ar gael yn ddwyieithog
• Caiff cyfieithu ar y pryd ei gynnig mewn darlithoedd cyhoeddus, er mwyn caniatáu i aelodau'r gynulleidfa ofyn cwestiwn yn y Gymraeg, os yw'r pwnc dan sylw, neu'r gynulleidfa a ddisgwylir, yn awgrymu y dylid gwneud hynny
• O safbwynt unrhyw gyfleoedd dysgu a ddarperir i'r cyhoedd yn gyffredinol, cynhelir asesiad o'r angen i'w ddarparu trwy gyfrwng y Gymraeg, a chyhoeddir yr asesiadau hyn ar ein gwefan. Dylid cynnig y Gymraeg lle bynnag y bo'n berthnasol
• Bydd pob cyhoeddiad ar system annerch gyhoeddus (ac eithrio cyhoeddiadau iechyd a diogelwch brys) eu gwneud yn ddwyieithog, gyda'r Gymraeg yn gyntaf

Mae ymgyrch #maegenihawl Comisiynydd y Gymraeg yn amlinellu'r prif hawliau sy'n berthnasol i fyfyrwyr.

Mae gan fyfyrwyr yr hawl i gael: 

• Gwneud cais am gymorth ariannol yn Gymraeg
• Llyfryn croeso yn Gymraeg
• Prosbectws yn Gymraeg
• Tiwtor personol sy’n siarad Cymraeg
• Gwasanaeth cwnsela yn Gymraeg
• Cyfarfodydd yn Gymraeg
• Tystysgrifau yn Gymraeg
• Cyflwyno gwaith ysgrifenedig yn Gymraeg (*yn ddibynnol ar y corff arholi)
• Ffurflenni yn Gymraeg

Byddwn yn gofyn i chi am eich dewis iaith (Cymraeg/Saesneg) pan fyddwch yn cofrestru yn y Brifysgol a chaiff hon ei nodi ar eich cofnod myfyriwr fel bod staff yn gwybod ym mha iaith yr hoffech gyfathrebu ynddi.

I gael gwybod rhagor am gyfleoedd i astudio trwy gyfrwng y Gymraeg, gwnewch ymholiadau gyda'r coleg dan sylw, neu gydag Academi Hywel Teifi.

Bydd y Brifysgol yn cyfathrebu â chi yn eich dewis iaith. Os byddwch yn ysgrifennu atom, byddwn yn ymateb yn y Gymraeg. Os nad wyddom eich dewis iaith, byddwn yn cyfathrebu'n ddwyieithog. 

Dyma rai o'ch hawliau o safbwynt defnyddio'r Gymraeg*:

• Ar dderbynfeydd penodol y Brifysgol (llyfrgelloedd y Brifysgol, y Neuadd Fawr, Taliesin, Tŷ Fulton, MyUniHub, Abary Singleton, adeilad Talbot)
• Dros y ffôn ar bob derbynfa arall
• Ar brif rifau ffôn, canolfannau galwadau a llinellau cymorth y Brifysgol (hyd nes bod rhaid trosglwyddo'r alwad at aelod staff nad yw'n siarad Cymraeg sy'n gallu rhoi gwasanaeth ar fater penodol)
• Mae cyfarfodydd unigol gyda'r Brifysgol mewn perthynas â materion penodol
• Mewn cyfarfodydd gyda nifer o bobl yn y Brifysgol, os oes o leiaf 10% wedi gofyn am gael siarad Cymraeg
• Mewn cyfarfod sydd ar agor i'r cyhoedd lle mae unigolyn wedi nodi ymlaen llaw i nodi ei fod am siarad Cymraeg yn y cyfarfod
• Wrth wneud cais am grant neu gymorth ariannol
• Wrth gyflwyno tendr am gontract

 *Nodwch fod yr hawliau'n berthnasol ar gyfer y gweithgareddau a restrir fan hyn.

Caiff pob swydd newydd neu wag (can gynnwys penodiadau cyhoeddus) eu hasesu i benderfynu a oes angen sgiliau Cymraeg, ac os felly, cânt eu categoreiddio fel swydd lle mae un o'r rhain yn berthnasol:

• Sgiliau Cymraeg yn hanfodol;
• Rhaid dysgu sgiliau yn y Gymraeg unwaith y penodir rhywun i’r swydd
• Sgiliau yn y Gymraeg yn ddymunol;
• Nid yw sgiliau yn y Gymraeg yn angenrheidiol.

Pan fo sgiliau Cymraeg yn hanfodol, yn ddymunol neu pan fo angen dysgu Cymraeg ar gyfer swydd newydd neu wag, bydd y Brifysgol yn cynnwys y wybodaeth hon yn hysbyseb y swydd. Hysbysebir swyddi yn ddwyieithog ar y wefan.

Gall pobl wneud cais am unrhyw swydd yn y Gymraeg. Ni chaiff ceisiadau a wneir yn y Gymraeg eu trin yn llai ffafriol na rhai a wneir yn Saesneg. Bydd y Brifysgol yn datgan yn hysbysebion ei swyddi y gellir cyflwyno cais yn y Gymraeg ac na chaiff y rhain eu trin yn llai ffafriol na rhai Saesneg.

Mae'r dogfennau canlynol ar gael i ymgeiswyr swyddi yn y Gymraeg, os maent ar gael yn y Saesneg:

• ffurflenni cais
• deunydd sy'n egluro gweithdrefnau gwneud cais am swydd
• gwybodaeth am y broses gyfweld neu am unrhyw ddulliau asesu eraill ar gyfer swyddi;
• disgrifiadau swyddi

Bydd y dogfennau hyn (a nodir uchod) yn gyfwerth â'r dogfennau a ddarperir yn y Saesneg (e.e. yn yr un fformat, wedi'u cyhoeddi ar un pryd; ar gael i'r un graddau ac ati). Gall ymgeiswyr swyddi ddewis cael cyfweliad yn y Gymraeg mewn unrhyw gyfweliad neu wrth gael asesiad o fath arall ar gyfer swydd, a bydd gofod yn y ffurflen gais i'r ymgeisydd nodi hynny.

Rhoddir gwybod i ymgeiswyr os oes angen i'r Brifysgol ddefnyddio gwasanaeth cyfieithu wrth asesu neu mewn cyfweliad, fel y gellir gwireddu'r hawliau hynny. Rhoddir gwybod i ymgeiswyr sy'n gwneud cais am swydd yn y Gymraeg am ganlyniad y cyfweliad neu asesiad yn yr iaith honno. 

Mae Safonau'r Gymraeg yn diogelu hawliau staff, ond maen nhw'n wahanol i hawliau'r cyhoedd a myfyrwyr. Mae enghreifftiau o'r hawliau hyn yn cynnwys yr hawl i ddefnyddio'r Gymraeg mewn perthynas â datblygiad proffesiynol a chyflogaeth.

Ceir cyfarwyddyd llawn i staff ar fewnrwyd y Brifysgol.