Lles

Trosolwg

Defnyddir y geiriau ‘lles’ a ‘llesiant’ yn aml i gwmpasu llawer o agweddau ar les, iechyd, a chyflwr cydbwysedd. Mae ymchwilwyr ym Mhrifysgol Abertawe yn defnyddio diffiniad eang o’r gair lles, sy'n cynnwys agweddau seicolegol, corfforol, cymdeithasol ac emosiynol, ond maent hefyd yn cydnabod arwyddocâd amgylchiadau economaidd ym mywydau plant a phobl ifanc. Mae pryderon eang ynghylch lles plant a phobl ifanc, yn enwedig ers pandemig Covid-19, yn amlygu’r angen am addysg ac ymchwil barhaus yn y maes hwn. Felly mae’r Adran yn cynnig modiwlau lles ar lefelau israddedig ac ôl-raddedig, sy’n archwilio meysydd megis sut i ddiogelu a hyrwyddo lles mewn addysg.

Gweithgareddau Diweddar

Ym mis Medi 2022, dyfarnwyd £13,000 gan eNurture (UKRI) i Dr Emily Lowthian i gynnal ymchwil ar ymddygiadau cyfathrebu ar-lein pobl ifanc a’u defnydd o gyfryngau cymdeithasol, a sut mae hyn yn gysylltiedig â lles meddyliol, corfforol a chymdeithasol. Defnyddiodd y prosiect ddata ar 1,432 o bobl ifanc rhwng 9 ac 16 oed yn y DU; casglwyd y data gan Understanding Society a'i ailddefnyddio ar gyfer nodau'r prosiect.

Gan weithio gyda phobl ifanc 14-22 oed, awgrymwyd defnyddio comics deinosoriaid fel dull o rannu'r canlyniadau gyda phobl ifanc.

Mae llwyfannau cyfryngau cymdeithasol yn cael eu defnyddio i gynnal y stribedi comig ar gyfer pobl ifanc: gweler @wellness.rex ar Instagram a TikTok.

I addysgwyr mae mwy o wybodaeth ar gael mewn blog yma.

Mae ymchwilwyr yn yr Adran yn ymgysylltu’n weithredol ag ystod o themâu lles. Maent wedi archwilio iechyd meddwl plant sydd wedi profi Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod – a ddiffinnir fel byw gyda rhywun ag iechyd meddwl cyffredin neu ddifrifol neu gyda phroblem alcohol, neu sydd wedi profi marwolaeth neu erledigaeth yn y cartref. Ym maes lles corfforol a chymdeithasol, maent wedi archwilio sut yr effeithiodd Covid-19 ar ymddygiadau a rhyngweithiadau iechyd plant, gan gynnwys eu harferion bwyta, eu patrymau cysgu a’u hymgysylltiad â gweithgareddau corfforol.

Mae ymchwilwyr hefyd wedi gwerthuso rhaglenni ysgol sy’n anelu at hybu lles plant a phobl ifanc, megis mentrau awyr agored fel The Daily Mile. Mae eu canfyddiadau yn amlygu’r posibilrwydd o bennu amser penodedig o fewn y cwricwlwm ar gyfer egwylion gweithgareddau corfforol wrth feithrin perthynas plant â’u cyfoedion a’u hathrawon.

Ym maes lles economaidd, mae ymchwilwyr wedi archwilio testun cymhleth dosbarth cymdeithasol a sut mae ffactorau megis cyfoeth teuluol yn effeithio ar ganlyniadau llesiant plant.

Mae'r tîm hefyd wedi archwilio effaith defnydd rhieni o sylweddau megis alcohol neu gyffuriau anghyfreithlon ar ddeilliannau addysgol.

Cyhoeddiadau Perthnasol

Lowthian, E., Anthony, R., Evans, A., Daniel, R., Long, S., Bandyopadhyay, A., John, A., Bellis, M. A., & Paranjothy, S. (2021). Adverse childhood experiences and child mental health: An electronic birth cohort study. BMC Medicine, 19(1), 172. https://doi.org/10.1186/s12916-021-02045-x.

Lowthian, E. (2022). The Secondary Harms of Parental Substance Use on Children’s Educational Outcomes: A Review. Journal of Child & Adolescent Trauma. https://doi.org/10.1007/s40653-021-00433-2.

Lowthian, E., Page, N., Melendez-Torres, G. J., Murphy, S., Hewitt, G., & Moore, G. (2021). Using Latent Class Analysis to Explore Complex Associations Between Socioeconomic Status and Adolescent Health and Well-Being. Journal of Adolescent Health. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2021.06.013.

Marchant, E., Lowthian, E., Crick, T., Griffiths, L. J., Fry, R., Dadaczynski, K., Okan, O., James, M., Cowley, L., Torabi, F., Kennedy, J., Akbari, A., Lyons, R., & Brophy, S. (2022). Pre-COVID-19 pandemic health-related behaviours in children (2018–2020) and association with being tested for SARS-CoV-2 and testing positive for SARS-CoV-2 (2020–2021): A retrospective cohort study using survey data linked with routine health data in Wales, UK. BMJ Open, 12(9), e061344. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2022-061344.

Marchant, E., Todd, C., Cooksey, R., Dredge, S., Jones, H., Reynolds, D., Stratton, G., Dwyer, R., Lyons, R., & Brophy, S. (2019). Curriculum-based outdoor learning for children aged 9-11: A qualitative analysis of pupils’ and teachers’ views. PLOS ONE 14(5): e0212242. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0212242.

Marchant, E., Todd, C., Stratton, G., & Brophy, S. (2020). The Daily Mile: Whole-school recommendations for implementation and sustainability. A mixed-methods study. PloS one, 15(2), e0228149. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0228149.

James, M., Marchant, E., Defeyter, M.A., Woodside, J. & Brophy, S. (2021). Impact of school closures on the health and well-being of primary school children in Wales UK: a routine data linkage study using the HAPPEN Survey (2018–2020) BMJ Open; 11:e051574. doi: https://doi.org/10.1136/bmjopen-2021-051574.

Lles

Trosolwg

Gweithgareddau Diweddar

Cyhoeddiadau Perthnasol

Cyswllt