Cyflwyno solets i fabanod

Mae diddyfnu dan arweiniad baban, lle mae rhieni'n gadael i'w babanod hunan-fwydo’n aml yn cael eu trafod ar gyfryngau cymdeithasol. Rydym wedi bod yn gwneud ymchwil dros y blynyddoedd diwethaf i archwilio a oes gan ddiddyfnu a arweinir gan fabanod unrhyw fanteision dros fwydo â llwy.

Awgryma ein canfyddiadau bod y ffordd rydych chi'n bwydo'ch babi yn benderfyniad personol a ddylai gyd-fynd â'r hyn sy'n gweddu orau i'ch babi a'ch teulu. Credwn mai'r rhan bwysicaf o ran bwydo'ch babi yw bod yn ymatebol e.e. peidio â'u hannog i fwyta mwy os ydynt yn llawn, i gynnig ystod eang o fwydydd i roi cynnig arnynt a gadael iddynt chwarae a thrafod eu bwyd - mae'n eu helpu i ddysgu!

Mae rhai rhieni a gweithwyr iechyd proffesiynol yn poeni a yw diddyfnu a arweinir gan fabanod yn ddiogel neu'n cynnig digon o faetholion i fabi. Archwilia ein hymchwil os yw'r pryderon hyn yn wir ond mae'n bwysig cofio nad oes rhaid i ymchwil brofi a yw bwydo â llwy yn ddiogel neu'n ddigonol ac mae'r Adran Iechyd yn y DU yn argymell bod babanod yn cael bwydydd bys o ddechrau diddyfnu.

Mae ein hymchwil wedi dangos nad yw babanod sy'n dilyn diddyfnu dan arweiniad baban yn fwy tebygol o dagu o'i gymharu â babanod sy'n cael eu bwydo â llwy. Mae'r ymchwil hwn yn cyd-fynd â'r hyn y mae ymchwilwyr yn Seland Newydd wedi'i ddarganfod mewn nifer o wahanol astudiaethau. Fodd bynnag, mae'n amhosibl profi'r canfyddiad hwn yn llawn oherwydd byddai'n anniogel ac yn anfoesegol i brofi a yw babanod yn tagu os ydych chi'n rhoi bwydydd penodol iddynt. Yr hyn y gallwn ei ddweud yw nad oedd eu babanod yn fwy tebygol o dagu ymysg rhieni sydd wedi dewis diddyfnu dan arweiniad babi.

Fodd bynnag, dylech bob amser gymryd rhagofalon wrth roi bwydydd bys i'ch babi. Gwnewch yn siŵr eu bod yn eistedd i lawr ac yn eistedd yn unionsyth. Dylech aros gyda hwy bob amser. Bydd y rhan fwyaf o fwydydd yn ddiogel, ond gwnewch yn siŵr nad ydych chi'n rhoi bwydydd sy'n rhy galed iddyn nhw ac y gallan nhw gael gwared â nhw yn eu ceg fel ffyn moron amrwd i dafelli afal, neu fwydydd caled a chrwn fel grawnwin heb eu torri i dafelli o selsig a allai fynd yn sownd yn eu gwddf. Dylid osgoi bwydydd caled bach fel cnau, popcorn a melysion, yn ogystal â malws melys a allai ymledu yn eu gwddf.

Mae rhai pobl yn poeni, os bydd babanod yn bwydo eu hunain, na fyddant yn bwyta deiet amrywiol. Rydym wedi bod yn gwneud gwaith ymchwil sy'n archwilio'r hyn y mae babanod yn ei fwyta pan gânt eu bwydo neu eu bwydo eu hunain. Mae ein canfyddiadau'n dangos mai ychydig iawn o wahaniaeth sydd rhwng y ddau ddull gwahanol o fwydo, ac yn wir, pan fydd babanod yn bwydo eu hunain, gallant fwyta ychydig mwy o amrywiaeth yn y misoedd cynnar. Fodd bynnag, gallai hyn fod oherwydd bod y mathau o fwyd y mae rhieni sydd wedi dewis eu rhoi dan arweiniad baban yn cynnig. Fodd bynnag, pan rydych yn cyflwyno bwydydd solet i'ch babi, mae'n bwysig cynnig llawer o wahanol fathau o fwyd iddynt gan gynnwys chwaeth a gwead gwahanol. Cofiwch mai profiad dysgu yw diddyfnu ac nid ras i roi llawer o fwyd i'ch babi.

Darganfod mwy: 

• Darllenwch ein herthygl yn archwilio pa un ai ydy diddyfnu dan arweiniad babi’n effeithio deiet eich babi.
• Gwyliwch ein hanimeiddiad ar y 10 prif syniad o gyflwyno bwydydd solet.

• I gael canllaw cynhwysfawr i'r dystiolaeth y tu ôl i gyflwyno bwydydd solet i'ch babi, gallwch ddarllen ein llyfr ‘Why starting solids matters’.

A fydd sut y byddaf yn cyflwyno bwydd solet i’m babi yn effeithio eu pwysau?

Teimla rhai pobl bod y dull y cyflwynwch fwydydd solet i'ch babi e.e. a ydych chi'n gadael iddynt fwydo eu hunain neu fwydo â llwy, yn gallu effeithio ar ba mor gyflym y maent yn magu pwysau. Mae ymchwil yn dal i fod yn ei gamau cynnar ac ni chynhaliwyd llawer o ymchwil ar y pwnc yma. Fe wnaeth ein hymchwil ddarganfod bod babis a oedd yn cael eu diddyfnu dan arweiniad yn llai tebygol o fod yn rhy drwm fel plant bach. Fe wnaethom ganfod fod 8% o fabanod a gafodd eu harwain gan fabanod yn rhy drwm o'u cymharu â 19% o'r rhai a oedd yn cael eu bwydo â llwy. Fodd bynnag, er bod y canfyddiadau'n ddiddorol ac yn sicr yn werth eu harchwilio’n bellach, y prif gyfyngiad oedd bod mamau’n hunan-adrodd am bwysau eu baban ac nad yw ymchwil arall wedi canfod gwahaniaeth mewn babanod sy'n ddeuddeg mis oed.

Credwn mai'r rhan bwysicaf o gyflwyno solidau i'ch babi yw bod yn ymatebol e.e. gadewch iddynt fod yn gyfrifol am y maint y maent yn ei fwyta. Os yw babanod wedi'u diddyfnu dan arweiniad babanod yn llai tebygol o fod dros bwysau, yna gallai hyn fod oherwydd bod ganddynt fwy o reolaeth dros roi'r gorau i fwyta pan fyddant yn llawn ac o bosibl oherwydd eu bod yn cymryd mwy o amser i fwyta pryd, gan roi amser iddynt deimlo'n llawn. Ond mae'r rhain i gyd yn bethau y gellir eu cymhwyso i fwydo llwy. Os ydych chi'n defnyddio llwy, gwnewch yn siŵr nad ydych chi'n annog eich babi i barhau i fwyta pan fydd yn llawn, neu boeni am ei fod yn bwyta'r dogn cyfan a wnaethoch. Gadewch iddyn nhw chwarae gyda bwyd hefyd a chymryd amser dros y pryd.

Fe wnaeth yr Athro Amy Brown hefyd gymryd rhan mewn trafodaeth bapur gyda Dr Gill Rapley (awdur llyfr diddyfnu babi dan arweiniad) ac arbenigwyr eraill yn y maes i siarad am sut efallai gall diddyfnu dan arweiniad babi cael manteision ar gyfer teuluoedd ond mae angen mwy o ymchwil. Medrwch ddarllen y papur yma.

Darganfod mwy: 

• Darllenwch ein herthygl sy’n archwilio pa un ai a ydy diddyfnu a arweinir gan fabi’n effeithio pwysau plentyn.
• Gwyliiwch ein hanimeiddiad ar y 10 prif syniad o gyflwyno bwydydd solet

• Am ganllaw cynhwysfawr i’r dystiolaeth tu cefn bwydydd solet i’ch babi, medrwch ddarllen ein llyfr ‘Why starting solids matters’.