Colin Parry.

BA Gwleidyddiaeth. Blwyddyn Graddio 1969. Ymgyrchydd Dros Heddwch. Arweinydd Elusen.

Ar yr 20fed o Fawrth 1993, ffrwydrodd byddin weriniaethol Iwerddon (IRA) ddwy fom heb rybudd mewn stryd siopa yn Warrington. Lladdodd y ffrwydradau Jonathan Ball oedd yn dair blwydd oed yn y fan a’r lle ac anafwyd 55 o bobl eraill, gan gynnwys Tim Parry, 12 oed. Cafodd Tim anafiadau difrifol i'w ben ac fe gollodd ei fywyd bum niwrnod yn ddiweddarach.

Byddai colli plentyn mewn amgylchiadau mor ddinistriol yn ddigon i dorri'r rhan fwyaf o bobl, ond cymerodd Colin a'i wraig Wendy lwybr gwahanol. Fe wnaeth Colin a Wendy raglen ddogfen arbennig i Panorama, a aeth â nhw i Ogledd Iwerddon, Gweriniaeth Iwerddon a Boston yn UDA. Yn ystod eu cyfnod yng Ngogledd Iwerddon, buont yn ymweld â sefydliadau sy'n gweithio dros heddwch, i weld sut yr oeddent yn ymgysylltu â phobl ifanc sy'n byw yng nghanol yr hyn a welwyd gan lawer fel 'rhyfel' diddiwedd.

Wedi'u hysbrydoli gan yr hyn yr oeddent wedi'i weld, sefydlodd Colin a Wendy eu helusen eu hunain (the Foundation) ym 1995 i weithio dros heddwch. Ym 1996/7, trefnwyd eu rhaglenni cyfnewid cyntaf ar gyfer pobl ifanc o Belfast, Dulyn a Warrington, a oedd mor llwyddiannus, fel y cynigiodd Wendy adeiladu ‘Canolfan Heddwch’, fel cofeb i'r bechgyn, ac i ddarparu dimensiwn o’r dwyrain i’r gorllewin i'r broses heddwch yn Iwerddon.

Ar Fawrth 20fed, 2000, 7 mlynedd yn union ers y bomio, agorwyd y Ganolfan Heddwch. Fel adeilad amlbwrpas gyda chyfleusterau anhygoel, gan gynnwys ardal gêmau, neuadd chwaraeon, ardaloedd preswyl ac ystafell fwyta, cyfleusterau cynadledda a swyddfeydd.

Rhaglen gyntaf y sefydliad oedd 'Ysgoloriaeth Tim Parry'. Datblygwyd prosiectau newydd ac yn 2001, cynhaliodd y sefydliad astudiaeth i edrych ar anghenion penodol y rhai a oedd yn dioddef o ganlyniad i wrthdaro Gogledd Iwerddon ym Mhrydain Fawr. O'r adroddiad hwn, dechreuwyd ar y gwaith o ddarparu cefnogaeth a chymorth i'r dioddefwyr hynny. Arweiniodd ymosodiadau terfysgaidd, fel ' 9/11 ' a ' 7/7 ', a ddaeth ar ôl cytundeb dydd Gwener y Groglith 1998 yng Ngogledd Iwerddon, at y Foundation yn datblygu rhaglenni newydd, gan weithio nid yn unig gyda phobl ifanc ond hefyd gydag oedolion a chymunedau ledled Prydain, i feithrin sgiliau heddwch a datrys gwrthdaro.

Mae gwaith y sefydliad yn cynnwys prosiectau sy'n esblygu er mwyn cadw i fyny â heriau cyfoes.  Maent yn canolbwyntio ar bobl ifanc, yn cynnig datblygu arweinyddiaeth, ac yn gweithio gyda'r rhai sydd mewn perygl o drais ac eithafiaeth. Maen nhw hefyd yn gweithio gyda grwpiau menywod i adeiladu eu sgiliau, gan gydnabod eu gallu unigryw i ddylanwadu ar eu teuluoedd a'u cymunedau. Maen nhw’n helpu dinasyddion Prydeinig a rhai sydd wedi’u lleoli ym Mhrydain sy'n ddioddefwyr neu'n oroeswyr terfysgaeth yn y wlad hon neu dramor.

Mae enw da a gwaith y Foundation yn parhau i dyfu ac maent yn ymgymryd â llawer o brosiectau yn rhyngwladol, gan weithio gyda sefydliadau anllywodraethol eraill. Mae'r Foundation yn elusen annibynnol, heb ei halinio, sy'n gweithio ' er heddwch '.  Nid ydynt yn seiliedig ar unrhyw ffydd na thueddiad gwleidyddol, ac nid ydynt yn dilyn achosion fel cyfiawnder neu wirionedd.  Nid oes unrhyw sefydliad arall sy'n cymryd safiad o'r fath.

I leihau gwrthdaro treisgar difrifol (terfysgaeth, trais gwleidyddol, rhyfel) maent yn cyfeirio eu hymdrechion at atal, datrys ac ymateb – y 'cyn, yn ystod ac ar ôl '. Y cyfuniad hwn o egwyddorion a sgiliau sy'n gwneud y Foundation yn unigryw. Derbyniodd Colin a Wendy ill dau OBE am eu gwasanaethau i heddwch a datrys gwrthdaro. Mae Colin hefyd yn dychwelyd i Abertawe yn rheolaidd i gael aduniad gyda'i gyd-fyfyrwyr yn Abertawe.