Diogelu

Cheryl Pierce

Julian James 

Stevie Kingshott

Mewnflwch Diogelu

Diogelu@abertawe.ac.uk
Sylwer bod y mewnflwch Diogelu yn cael ei fonitro o ddydd Llun i ddydd Gwener rhwng 9am a 4pm.
Nid yw'r mewnflwch yn cael ei fonitro yn ystod cyfnodau cau'r Brifysgol gan gynnwys gwyliau banc.

Os bydd pryderon y tu allan i'r oriau hyn, cysylltwch â'r tîm diogelwch drwy e-bostio:
securitysupervisor@abertawe.ac.uk neu ffonio
01792 604271 

Mae diogelu yn ymwneud ag amddiffyn plant, pobl ifanc ac oedolion sydd mewn perygl o gael eu cam-drin neu eu hesgeuluso.  

 Egwyddorion diogelu

Mae pawb ym Mhrifysgol Abertawe yn gyfrifol am ddiogelu.  Mae arferion diogelu effeithiol, yn unol â’r ddeddfwriaeth a chyfarwyddyd, yn fwyaf tebygol o gael eu cyflawni os oes cysondeb rhwng yr egwyddorion sy'n sail i’r ddeddfwriaeth, y cyfarwyddyd a’r egwyddorion yng ngweithdrefnau diogelu Cymru.

Mae’n rhaid i arferion Diogelu effeithiol gynnwys y canlynol:  

• Bod pawb ym Mhrifysgol Abertawe, a'r sefydliad ei hun, yn chwarae’i ran ac yn cyfrannu at ddiogelu a hyrwyddo lles plant ac oedolion sydd mewn perygl.  
• Rhannu gwybodaeth yn unol â chanllawiau rhannu gwybodaeth i ddiogelu pobl;   a rhannu gwybodaeth er mwyn diogelu plant 
• Gweithio gyda'n gilydd yn y Brifysgol neu gydag asiantaethau allanol i ddatblygu gwell ddealltwriaeth o’r unigolyn, ei amgylchiadau a'i anghenion am ofal, cymorth a diogelwch.  
• Gweithio ar y cyd â'r plentyn neu'r oedolyn sydd mewn perygl i ddeall ei sefyllfa yn llawn ac i sicrhau ei fod yn teimlo fel ei fod yn cael ei barchu a’i fod yn derbyn gwybodaeth briodol.

 Yn fwy penodol, dylai pob person sydd mewn cysylltiad â phlant ac oedolion sydd mewn perygl o gael eu cam-drin a'u hesgeuluso, eu gofalwyr a'u teuluoedd; (neu ag oedolion a allai beri risg ddiogelu; neu sy'n gyfrifol am drefnu gwasanaethau i blant ac/neu oedolion:

• Ddeall ei rôl a'i gyfrifoldebau i ddiogelu a hyrwyddo lles plant ac oedolion sydd mewn perygl o gael eu cam-drin a'u hesgeuluso.  
• Bod yn gyfarwydd â gweithdrefnau a phrotocolau diogelu Prifysgol Abertawe a glynu wrthynt, gwybod â phwy i gysylltu i drafod pryderon am blentyn neu oedolyn sydd mewn perygl o gael ei gam-drin a'i esgeuluso,  a hefyd ddeall ei ddyletswydd i roi gwybod i rywun am bryderon.
• Bod yn wyliadwrus o arwyddion o gam-drin a diffyg gofal.
• Derbyn hyfforddiant i lefel sy’n cyd-fynd â'ch rôl a'ch cyfrifoldebau.  
• Gwybod pryd a sut i roi gwybod i'r gwasanaethau cymdeithasol neu'r heddlu pan fydd gennych unrhyw bryderon am gam-drin ac esgeulustod.  
• Deall, a bod yn effro i’r risg y gall camdrinwyr unigol, neu gamdrinwyr posibl, eu peri i blant neu oedolion sydd mewn perygl o gael eu cam-drin a'u hesgeuluso.
• Adnabod pan fydd gallu person sy’n gofalu wedi’i beryglu, hynny yw, pan fo ganddo broblemau a allai effeithio ar ei allu i ddarparu gofal effeithiol a phriodol, neu a allai olygu ei fod yn peri risg o niweidio.
• Bod yn ymwybodol o’r effeithiau mae cam-drin ac esgeuluso yn eu cael ar blant ac oedolion sydd mewn perygl.
• Deall y broses ddiogelu.
• Cyfrannu fel y bo'n ofynnol at bob cam o'r broses ddiogelu.

Mae camdriniaeth yn golygu cam-drin yn gorfforol, yn rhywiol, yn seicolegol, yn emosiynol neu’n ariannol ac mae'n cynnwys camdriniaeth sy'n digwydd mewn unrhyw leoliad, boed hynny mewn cartref preifat, mewn sefydliad neu yn unrhyw le arall.  
Mae camdriniaeth yn cynnwys cam-drin plentyn neu oedolyn sydd mewn perygl. Gall cam-drin gynnwys achosi niwed, neu fethu â gweithredu i atal niwed, a gall oedolion a/neu blant ei wneud.  

ystyr esgeulustod (“neglect”) yw methiant i ddiwallu anghenion corfforol, emosiynol, cymdeithasol neu seicolegol sylfaenol person, sy’n debygol o arwain at amharu ar lesiant y person (er enghraifft, amharu ar iechyd y person neu, yn achos plentyn, amharu ar ddatblygiad y plentyn);  
Mae esgeulustod yn debygol o arwain at nam difrifol ar iechyd neu ddatblygiad unigolyn.  

Mae plant, pobl ifanc ac oedolion bregus mewn mwy o berygl o gael eu cam-drin neu eu hesgeuluso.  
Gall oedolyn ei ganfod ei hun mewn sefyllfa lle y mae’n agored i niwed ar unrhyw adeg yn ei fywyd oherwydd gall ei amgylchiadau newid. Gall newidiadau personol, damweiniol neu sefyllfaol olygu y gallai oedolyn nad yw'n agored i niwed heddiw, fod yn agored i niwed yn y dyfodol.  

Diffinnir oedolyn mewn perygl fel oedolyn sydd:  
1) yn profi, neu mewn perygl o brofi, camdriniaeth neu esgeulustod
2) ag anghenion gofal a chymorth oherwydd bregusrwydd
3) o ganlyniad i'r anghenion hynny, yn methu ei amddiffyn ei hun rhag camdriniaeth neu esgeulustod neu’r risg y gallai hyn ddigwydd[00105}

Mae'n bwysig nodi bod defnyddio'r term 'mewn perygl' yn golygu nad oes angen i gamdriniaeth neu esgeulustod go iawn ddigwydd, yn hytrach y dylid ystyried ymyriadau cynnar i amddiffyn oedolyn mewn perygl er mwyn atal niwed, camdriniaeth ac esgeulustod go iawn.  

Plentyn mewn perygl yw plentyn sydd:  
1) Yn profi camdriniaeth, esgeulustod, neu fathau eraill o niwed, neu sydd mewn perygl o hyn.  
2) Ag anghenion gofal a chymorth (p'un a yw'r awdurdod yn diwallu unrhyw un o'r anghenion hynny ai peidio).

Mae'n bwysig nodi bod defnyddio'r term 'mewn perygl' yn golygu nad oes angen i gamdriniaeth neu esgeulustod go iawn ddigwydd, yn hytrach y dylid ystyried ymyriadau cynnar i amddiffyn plentyn sydd mewn perygl er mwyn atal niwed, camdriniaeth ac esgeulustod go iawn.  

Mae gan bawb gyfrifoldeb am ddiogelu ac mae gan bawb ran i’w chwarae. Bydd y rhan yr ydych chi’n ei chwarae yn dibynnu ar eich swydd yn y Brifysgol.  
Os oes perygl dybryd o niwed i fywyd, rhaid i chi ffonio'r gwasanaethau brys priodol cyn ffonio tîm diogelwch y Brifysgol.  
Os nad oes perygl dybryd o niwed, yna mae'n rhaid cymryd camau priodol. Bydd y camau hyn yn fwy na thebyg yn cynnwys siarad â’r unigolyn, asesu'r sefyllfa a'i gynorthwyo drwy wrando ar yr hyn sydd ganddo i'w ddweud. Os gwneir datgeliad am gamdriniaeth neu esgeulustod, bydd angen i chi roi gwybod amdano.  

Gweler y canllawiau ar Ymarferion Diogelu am gymorth ychwanegol

Mae angen diogelu pobl ifanc ac oedolion sydd mewn perygl o gael eu cam-drin a'u hesgeuluso.  

Mae'n bwysig nodi bod defnyddio'r term 'mewn perygl' yn golygu nad oes angen i gamdriniaeth neu esgeulustod go iawn ddigwydd, yn hytrach y dylid ystyried ymyriadau cynnar i amddiffyn plentyn mewn perygl neu Oedolion mewn perygl er mwyn atal niwed, camdriniaeth ac esgeulustod go iawn.  

Os ydych yn meddwl bod plentyn neu oedolyn mewn perygl, sy'n gysylltiedig â chymuned y Brifysgol, mewn perygl dybryd, cysylltwch â'r Gwasanaethau Brys a Thîm Diogelwch y Brifysgol. 

Os ydych yn poeni am blentyn neu oedolyn mewn perygl, sy'n gysylltiedig â chymuned y Brifysgol, neu'n poeni bod rhywun sy'n gysylltiedig â'r Brifysgol yn niweidio plentyn neu oedolyn sydd mewn perygl, dylech: 

• wneud nodyn gofalus am eich pryderon, fel nad ydych yn anghofio dim.​​
• rhoi gwybod am eich pryderon gan ddefnyddio'r ffurflen rhoi gwybod am bryderon ar-lein  (gallwch gael cyngor gan eich rheolwr llinell)​​
• dweud wrth SDD eich adran/Cyfadran 

Bydd y ffurflen sydd wedi'i chwblhau'n cael ei hanfon yn awtomatig at y tîm diogelu.   Yna caiff y pryder ei ddyrannu i Swyddog Diogelu Dynodedig sydd wedi'i hyfforddi i ddelio â phryderon a honiadau mewn ffordd sensitif ac amserol.

 Mae sawl DSO (gan gynnwys y Swyddog Diogelu Arweiniol, y Prif Swyddog Diogelu, a'r Dirprwy Swyddog Diogelu) ar draws Prifysgol Abertawe, yn y Cyfadrannau a’r Gwasanaethau Proffesiynol gwahanol.  Gallwch ddod o hyd i'r rhestr lawn o bob DSO isod.  

Os oes gennych gwestiwn neu bryder ac rydych yn ansicr beth y dylech ei wneud, cysylltwch â ni drwy anfon e-bost i’r mewnflwch Diogelu: safeguarding@abertawe.ac.uk  

Dylech chi osgoi defnyddio cyfarpar personol i greu lluniau a fideos o blant - dim ond camerâu neu ddyfeisiau sy'n perthyn i'ch sefydliad dylech chi eu defnyddio. Mae'n bwysig bod lluniau a fideos yn cael eu cadw'n ddiogel, gan ddefnyddio côd diogelwch er enghraifft. Dylai dyfeisiau gael eu storio'n ddiogel dan glo pan nad ydynt yn cael eu defnyddio.

Photographing and filming children | Images guidance | NSPCC Learning